Fretki to cudowne i pełne energii zwierzaki, które mogą być wiernymi pupilami domowymi. W ostatnich latach stały się bardzo popularne i za tym poszedł oczywiście rozwój nauk weterynaryjnych oraz pojawienie się licznych badań, na temat optymalnego żywienia tych małych, mięsożernych zwierzaków. Dziś wiemy dokładnie jak i czym karmić naszą fretkę, tak by żyła w dobrym zdrowiu, przez długie lata. Ten artykuł stanowić będzie kompletny zbiór informacji o biologii przewodu pokarmowego fretki, prawidłowym sposobie żywienia, najczęściej popełnianych błędach oraz o żywieniu zwierząt ze specjalnymi wymaganiami, jak samice ciężarne i ich maluszki, czy osobniki chore.

Trochę biologicznego bełkotu

Tak, wiem - nie każdy lubi słuchać tych anatomicznych faktów - są one jednak kluczowe dla zrozumienia, jakiej diety potrzebuje nasz zwierzak. Nalepszy bowiem sposób żywienia, to przecież taki, który, możliwie jak najdokładniej, oddaje zwyczaje żywieniowe zwierząt występujących w naturze. Co więc anatomia fretki mówi o jej potrzebach?

Zęby przystosowane do diety wilgotnej - co to za określenie? Chodzi, oczywiście, o tkanki zwierząt. Zęby fretki nie są przystosowane do rozgryzania i przeżuwania twardego granulatu lub suchej karmy kociej. Podawanie takich pokarmów na dłuższą metę, prowadzi do strukturalnych zmian w budowie zębów, lub nawet do ich złamania.

Krótki przewód pokarmowy - jest to dla nas informacja, że zwierzę to jest mięsożercą. Podobnie jak koty, tak i fretki, powinny być żywione wyłącznie mięsem. Tak naprawdę w naturze jedyne warzywa czy owoce jakie fretka (czy raczej jej przodek - tchórz) sobie dostarcza, pochodzą z wnętrza przewodu pokarmowego ich roślinożernych ofiar. Taki pokarm roślinny jest wobec tego wstępnie przetrawiony, co sprawia, że substancje odżywcze są dostępne dla fretki. Czy wobec tego fretki nie mogą jeść surowych warzyw i owoców? O tym porozmawiamy za chwilę.

Krótki czas pasażu treści pokarmowej - jak wiemy, pokarm roślinny musi pozostać dość długo w żołądku i jelitach, aby mógł być dokładnie strawiony. Wiele zwierząt posiada komory fermentacyjne (duże jelito ślepe, czy rozbudowany żołądek). Fretki, nie mają jelita ślepego, ani nawet jego pozostałości, w formie wyrostka robaczkowego, co stanowi kolejny dowód na ich mięsożerność. Ich przewód pokarmowy jest prosty, a pokarm pozostaje w organizmie jedynie około 3-4 godzin, zanim jego resztki zostaną wydalone.

Fretki zjadają ofiarę w całości - tak, dobrze słyszeliście - choć w domach ludzie mają tendencję do karmienia zwierzaków wyłącznie mięsem, pochodzącym z mięśni szkieletowych, to w naturze fretka zjada również kości, szpik kostny oraz organy jak na przykład serce czy wątroba.

W naturze fretki chowają niezjedzone resztki w swoich norach i wracają do nich co jakiś czas - oznacza to, że fretki wolą zjeść malutkie porcje, ale częściej, niż dwa ogromne posiłki. Mimo, że żołądek fretki jest bardzo rozciągliwy, przeładowywanie go, może doprowadzić do tego, że pokarm przechodzący przez przewód pokarmowy w ciągu 3 godzin, nie zostanie dokładnie strawiony w całości. Jeżeli fretka nie ma żadnych ograniczeń czasowych w przyjmowaniu posiłków, będzie ona jadła nawet 10 razy dziennie, ale małe ilości.

Minimalna flora bakteryjna przewodu pokarmowego i zawartość enzymów trawiących włókno - oznacza to, że podawanie fretce węglowodanów - pochodzących z ziaren, warzyw czy owoców, mija się z celem, ponieważ zwierzę i tak nie będzie w stanie uzyskać koniecznych substancji odżywczych z takiego pokarmu.

Czym karmić fretkę?

Wiemy już, do jakiego pokarmu przystosowany jest organizm tego zwierzęcia. Jakie jednak konkretne produkty spożywcze powinniśmy podawać naszemu pupilowi? Najbardziej naturalnym wyjściem dla naszej fretki, jest podawanie całych ofiar. W naturze będą to głównie gryzonie i króliki, dlatego właściciele są zachęcani, do podawania takiej właśnie karmówki, którą można kupić w tych samych miejscach, w których zaopatrują się właściciele węży. Najlepszym rozwiązaniem jest podawanie jednodniowych piskląt, które mają mniejszą zawartość tłuszczu, niż myszy, czy szczury hodowane na karmówkę. Największymi zaletami takiego żywienia, jest dobrze uformowany kał, który nie ma intensywnego zapachu. Drugim plusem jest zadbanie o uzębienie zwierzaka, gdyż taka dieta jest delikatna dla struktury zęba, a dodatkowo pomaga usuwać nadmiar filmu bakteryjnego gromadzącego się na ich powierzchni.

Czy jest jakaś alternatywa do takiego karmienia, dla właścicieli o bardziej wrażliwym usposobieniu - tak. Właściciel może zwrócić się do zwierzęcego dietetyka, z prośbą o ułożenie diety BARF. Taka dieta wymaga dokładnych, matematycznych obliczeń i zbilansowania wszystkich składników odżywczych. Właściciel dostanie rozpiskę produktów oraz suplementów, w które musi się zaopatrzyć - taka dieta zawierać będzie mięśnie szkieletowe, podroby, ryby, jajka i kości. Konieczne jest dokładne przestrzeganie takiego planu, ponieważ bardzo łatwo można doprowadzić do poważnych problemów jeśli nie będziemy poprawnie bilansować wszystkich mikro- i makroelementów. Właściciel może przygotować sobie zapas takiej mieszanki i zamrozić ją na jakiś czas, po podzieleniu na porcje.

Czy mogę karmić moją fretkę karmą dla kota?

Bardzo wielu właścicieli zadaje sobie to pytanie. Odpowiedź nie jest oczywista - i tak, i nie. Po pierwsze, mimo, że oba zwierzaki mają podobne wymagania żywieniowe, karmy kocie wciąż są zbilansowane tylko pod potrzeby kocie. Jeżeli chcemy używać diety komercyjnej, musimy szukać produktów przeznaczonych dla fretek. Karma kocia może być rozwiązaniem krótkoterminowym, na przykład w przypadku braku innych opcji. Taka karma musi jednak być bardzo dobrej jakości. Wiele najpopularniejszych kocich karm, nie nadaje się nawet dla kotów, ponieważ zawierają dodatki, których, ani kot, ani fretka nie strawią, a dodatkowo oparte są one raczej o uboczne produkty pochodzenia zwierzęcego, niż faktycznie o mięso z mięśni szkieletowych czy podrobów. Oczywiście, dużo lepszym rozwiązaniem jest karma mokra niż sucha. Minusem jest fakt, że na takiej diecie nasza fretka będzie produkować większą ilość, mniej zwartego i intensywniej pachnącego kału, niż na diecie opartej o całą ofiarę.

Czy mogę karmić moją fretkę, tylko karmą komercyjną przeznaczoną dla fretek?

Mimo, że taka dieta spełnia wszystkie wymogi żywieniowe zwierzęcia, ma ona wiele negatywnych cech. Po pierwsze, suche karmy są bardzo niebezpieczne dla zębów fretki. Mogą doprowadzić do chorób przyzębia, łamania zębów i zaburzenia ich budowy strukturalnej. Po drugie, nie zapewnia ona odpowiedniej stymulacji intelektualnej dla zwierzęcia, które przyzwyczajone jest do pobierania pokarmu, o różnych cechach i właściwościach. Inaczej zwierzę musi poradzić sobie z kośćmi, inaczej z mięśniami, a inaczej ze skórą, co wpływa pozytywnie na potrzeby emocjonalne i intelektualne naszego zwierzaka. Jednolite kawałki granulatu już nie zapewniają takiej stymulacji.

Odpowiednie smakołyki

Mimo, że fretki wykazują zainteresowanie naszym ludzkim jedzeniem, nie powinny go otrzymywać, nawet w maleńkich ilościach. Duża zawartość soli, przypraw i węglowodanów, może doprowadzić do biegunek, zatruć lub otyłości. Jeżeli chcemy podać zwierzęciu smakołyk, najlepszym wyborem będą:

  • Przysmaki z mięsa przeznaczone dla psów i kotów - na przykład suszone mięso czy podroby
  • Żółtko jaja surowego
  • Jajko gotowane
  • Ryba
  • Pojedyńcze granulki karmy komercyjnej przeznaczonej dla fretek
  • Minimalne ilości warzyw i owoców, bogatych w wodę jak np ogórek - fretka nie trawi tego pokarmu, ale może cieszyć się jego strukturą i smakiem

Podczas podawania takich smakołyków, musimy wziąć pod uwagę, jak małym zwierzęciem jest fretka i unikać podawania dużych ilości, dodatkowego jedzenia. Najprościej jest to sobie wyobrazić, jako jedna łyżeczka do herbaty takich dodatków, na dzień. Jeżeli podajemy produkty surowe, jak na przykład ryby, czy mięso, musimy upewnić się, że pochodzą ze źródła, gdzie badane są na obecność pasożytów i są bezpieczne dla konsumpcji. Jajka przed podaniem można sparzyć wrzątkiem i podać po ostudzeniu.

Urozmaicanie czasu posiłków

Fretki w naturze muszą najpierw upolować posiłek - podanie więc składników wprost do miski, może być trochę nudne, dla tak aktywnego zwierzątka. Czas posiłków można urozmaicić, utrudniając fretce dostęp do jedzenia, na przykład poprzez chowanie fragmentów posiłku, użycie zagadek logicznych dla psów, nabicia mięsa na metalowe żerdzie, podawanie jajek wraz ze skorupką, a nawet jeśli nie karmimy zwierzęcia na stałe pisklakami czy myszami, będą one stanowiły wspaniały dodatek dla naszego pupila. Przy tworzeniu takich zagadek musimy jednak wziąć pod uwagę użycie takich materiałów, które nie zaszkodzą zwierzęciu oraz takich, które się nie rozpadną lub nie zostaną przypadkowo połknięte. Jeżeli używamy plastikowych pojemników, czy pudełek muszą one być każdorazowo umyte, po takim skończonym posiłku.

Karmienie fretki w czasie ciąży i laktacji

Ponieważ ciężarna fretka ma niesamowicie zmniejszoną powierzchnię dostępna dla żołądka (przez rozwijające się w macicy młode), musi ona mieć dostęp do różnorodnego pokarmu przez cały dzień. Musimy jednak pilnować, aby pokarm był stale świeży i aby nie gromadziły się przy nim muchy. Taki posiłek powinien zawierać 35% białka. Dodatkowo, jeśli samica karmiona jest dietą złożoną z całych ofiar, należy wprowadzić suplementację wapnia i witaminy D. Pokarm dla takiej fretki musi być wysokoenergetyczny, ale nawet jeśli taki podajemy, może ona stracić na wadze, jeśli ma do wykarmienia większy miot, dlatego należy stale monitorować wagę i stan zdrowia ciężarnej lub karmiącej samicy.

Karmienie maluszków

Na początku swojego życia młode polegają wyłącznie na mleku matki. Zaczynają się one interesować stałym pokarmem, po otworzeniu oczu. Stałe zęby pojawiają się w okolicy drugiego tygodnia życia, ale to od trzeciego tygodnia, można wprowadzać młodym różnego rodzaju papki, jak na przykład rozmoczony granulat przeznaczony dla fretek. Taki pokarm powinien zawierać 35% białka i 20%tłuszczu. Te wszystkie ilości i zawartości są niesamowicie istotne, a odchyły mogą prowadzić do groźnych zaburzeń żywieniowych, zwłaszcza u tak młodych i wrażliwych zwierzaków.

Karmienie zwierząt chorych

Zwierzęta chore mogą nie mieć apetytu. My nie możemy jednak dopuścić do tego, by nie jadły zupełnie nic. Po 4h organizm zaczyna wchodzić w stan hipoglikemii i rozpoczynają się procesy stłuszczeniowe w wątrobie. Stłuszczenie tego organu może doprowadzić do śmierci zwierzęcia i upośledzenia całego metabolizmu. Jeśli nasze zwierzę odmawia przyjmowania pokarmu samodzielnie, musi ono być dokarmiane, nawet na siłę, ze strzykawki lub łyżeczki, wysokoenergetyczną karmą. Dla psów i kotów są dostępne specjalne, weterynaryjne produkty, przeznaczone do żywienia schorowanych zwierząt. Są one płynne lub półpłynne i bardzo smaczne. Możemy ich używać do karmienia naszych chorych fretek. Jeżeli nie dajemy rady zmusić zwierzęcia do przyjmowania pokarmu, weterynarz może rozważyć założenie sondy, która prowadzi wprost do żołądka - przez taką sondę można podawać pokarm, specjalnie przystosowany do takiej procedury.

Omówiliśmy wszystkie, najważniejsze kwestie związane z żywieniem fretek - podsumujmy je sobie teraz w kilku słowach:

  • Fretki są zwierzętami mięsożernymi
  • Możemy je karmić dietą złożoną z całych ofiar, specjalnie ułożonym BARF-em, wysokiej jakości karmami dla kotów oraz granulatami przeznaczonymi dla fretek
  • Jako smakołyki podajemy mięso, podroby, ryby, jajka i niewielkie ilości warzyw i owoców
  • Fretki jedzą małe posiłki, ale często
  • Samice w ciąży i karmiące wymagają zwiększonej podaży jedzenia, o wysokiej zawartości białka
  • Zwierzęta chore wymagają asysty przy przyjmowaniu posiłków

To już wszystko w dzisiejszym artykule, mam nadzieję, że przybliżył Wam nieco, jakim zwierzęciem jest fretka i jak najlepiej karmić naszego pupila, aby rozwijał się w zdrowiu i żył długie lata, jako nasz ukochany towarzysz!