Niedobór witaminy C u świnek morskich przyczyny i skutki – jak mu zapobiec?

Niedobór witaminy C u świnek morskich, zwany również szkorbutem jest niestety częstą przypadłością wśród świnek morskich – szczególnie tych, których dieta jest uboga w określone składniki odżywcze i witaminy. Z powszechnie dostępnych źródeł, średnia dzienna podaż witaminy C, dla zdrowej świnki morskiej powinna wynosić 10-20 mg na kg, a gdy świnki są ciężarne 30 mg na kg. Jeśli świnka ma problemy ze zdrowiem, dawka witaminy C powinna być nawet dwukrotnie wyższa. Niedobór witaminy C u zwierzęcia może powodować szereg poważnych objawów zdrowotnych. Jak zatem można mu zapobiec?

Przyczyny niedoboru witaminy C u świnek morskich

Świnki morskie to zwierzęta, które tak jak ludzie nie mogą nie syntetyzować własnej witaminy C. Jej niedobór można zaobserwować nawet bez wykonywania szczegółowych badań krwi. Utrata apetytu, różnica w wybarwieniu siekaczy, trudności z jedzeniem, szorstkie futro to sygnały, które mogą wskazywać na niewystarczający poziom witaminy C w organizmie świnki. Niestety to nie jedyne skutki. Oprócz opisanych objawów, świnka z niedoborem witaminy C może  mieć problemy z gojeniem się ran, obrzęk stawów, zastój żołądkowo – jelitowy, a także być podatna na częstsze infekcje – szczególnie te ze strony układy oddechowego. Finalnie – długotrwały deficyt witaminy C może doprowadzić do ostatniego stadium szkorbutu – poważnych problemów z uzębieniem i zwiększonym ryzykiem łamliwości kości (np. policzkowych).

Jak zapobiegać deficytowi witaminy C?

Najprostszym rozwiązaniem problemów z niedoborem witamin u świnek jest właściwa prewencja – czyli zapobieganie jego powstaniu. Jak powszechnie wiadomo, najlepiej przyswajalne witaminy pochodzą z diety zwierzęcia. Witamina C w naturalnej postaci jest również korzystniejsza dla organizmu niż jej sztuczny odpowiednik (np. w formie suplementu). To co może zrobić każdy hodowca świnki – to oferować zwierzęciu zbilansowaną dietę, bogatą w kompleks niezbędnych witamin.  Dobrze poprowadzony plan żywieniowy świnki morskiej w pełni pokrywa zapotrzebowanie na witaminę C. W przypadku zdrowych świnek morskich, prewencyjna suplementacja nie jest potrzebna. Co jednak jeśli u zwierzęcia stwierdzono jej niedobór? Zwierzęta chore, które zdradzają objawy awitaminozy lub została ona już stwierdzona przez lekarza weterynarii – wymagają właściwej suplementacji, która powinna być zalecona i przeprowadzona pod ścisłą kontrolą lekarza. Bardzo często przepisywany suplement jest witaminą dla ludzi – lekarz zaleca podawanie zwierzęciu określonej dawki i ustala termin ponownej wizyty.

Prawidłowa dieta świnki morskiej

Wielu hodowców stara się zaspokoić zapotrzebowanie świnki morskiej na witaminę C wzbogacając jej dietę o świeże owoce i warzywa. Jednak gdy bliżej spojrzy się na zawartość witaminy C w wielu owocach i warzywach, można dojść do wniosku, że zagwarantowanie właściwej dawki witaminy C nie jest tak proste. Świnka morska powinna otrzymywać dobowo od połowy do nawet szklanki świeżych, zielonych liści (np. bogata w witaminę C natka pietruszki) i niewielką ilość warzyw ( ¼ filiżanki) około 2-3 razy tygodniowo. Podawanie owoców świnkom powinno być wyjątkiem i „rarytasem”, ponieważ owoce zawierają dość dużą ilość cukru, który może prowadzić do groźnej dla świnek otyłości. Z uwagi na wyjątkową trudność z oszacowaniem ilościowym witaminy C podawanej w liściach i warzywach, hodowcy świnek morskich wprowadzają do ich jadłospisu profesjonalne, dobre karmy (np. Biofeed Royal One Cavia). Jak widać – podanie właściwej karmy to podstawa diety świnki morskiej i jednocześnie najwłaściwszy sposób na zapobieganie niedoborom witaminy C. Aby zmaksymalizować jej korzyści – karmę należy właściwe przechowywać i regularnie kontrolować jej termin przydatności do spożycia – zgodnie z zaleceniami producenta.

Obecność odpowiedniej ilości witaminy C jest jednym z najistotniejszych elementów prawidłowej diety świnki morskiej. Jeśli hodowca nie zapewni zwierzęciu odpowiedniej, dobowej dawki witaminy C, prędzej czy później u zwierzęcia dojdzie do poważnych zaburzeń syntezy kolagenu, zaprzestania jedzenia, niechęci do poruszania się, a nawet śmierci w wyniku powikłań chorobowych. Na szczęście deficytom można bardzo łatwo zapobiec działając prewencyjnie (podając właściwą karmę), a w przypadku zdiagnozowania niedoboru, stosować zaleconą przez lekarza weterynarii suplementację.

Źródła:

1. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2684463/ Combined Selenium and Vitamin C Deficiency Causes Cell Death in Guinea Pig Skeletal Muscle
2. Synthetic or Food-Derived Vitamin C - are they equally bioavailable? (Carr, Vissers; 2013)
3. co.uk: VN's guide to guinea pigs: handling, nutrition, nursing
4. Ferrets, Rabbits, and Rodents. Clinical Medicine Surgery, 3rd ed. (Quesenberry, Carpenter)
5. Clinical Veterinary Advisor. Birds and Exotics (Mayer, Donnelly)
6. Exotic Pets Formulary, 4th edition (Carpenter)
7. Small Animal Clinical Nutrition (Thatcher, Hand, Remillard)