Jak wydłużyć życie mojego szczura?

Szczury, to jednej z najkrócej żyjących gryzoni domowych. Jest to jeden z faktów, dla których wiele osób boi się utrzymywania ich, jako pupili, ponieważ pożegnania wywołują wiele emocji. Ja sama nigdy nie zapomnę pierwszego ogonka, od którego zaczęła się moja przygoda, chociaż pożegnaliśmy się lata temu. Czy jest jakiś sposób, by wydłużyć życie pupila? Czy można coś zrobić, aby udało mu się dożyć chociaż górnej granicy wieku szacowanego dla tych gryzonii? 

Od czego zależy przewidywana długość życia szczura? 

Jest to obszerne zagadnienie, a nauka powoli zaczyna określać coraz więcej czynników, które mają kluczowe znaczenie dla tego tematu. Szczury żyją około 1.5 do 2 lat. Niestety rzadko umierają “ze starości”, a raczej jest to wynik chorób. Najpierw zgrupujeny sobie czynniki, które wpływają na ogólną długość życia zwierząt, a potem omówimy je sobie konkretnie, w odniesieniu do szczurów: 

• Czynniki genetyczne (chów wsobny, odmiana/rasa, materiał genetyczny rodziców) 
• Czynniki środowiskowe (dieta, nawodnienie, czystość, patogeny) 
• Czynniki społeczne (samotność, depresja, ustalanie hierarchii) 

Czynniki genetyczne 

W dzisiejszych czasach wiadomo już, jak ogromny wpływ mają geny na zdrowie zwierząt i ludzi. Legalnie działające hodowle rodowodowe, mają do każdego zwierzècia drzewa genealogiczne, opisane na kilka pokoleń wstecz. Unika się krzyżowania osobników spokrewnionych, a ponadto, kupując zwierzaka z takiej hodowli, mamy obowiązek zgłosić przyczynę jego śmierci do hodowcy. Dzięki temu można na przykład wykluczyć z dalszego rozrodu rodziców zwierzaka, który zmarł na schorzenia o udowodnionym podłożu genetycznym. To gwarantuje, że otrzymamy szczura o dobrym genetycznym podłożu. A to już samo w sobie pozwala przewidywać jego długość życia na wyższym poziomie. 

Inne hodowle, tzw pseudohodowle, a także sklepy zoologiczne, nie zwracają uwagi na pochodzenie zwierząt. Często młode pochodzą z ciąży przypadkowych, nawet między siostrą, a bratem lub matką i synem! Tego typu związki kazirodcze nie pozwalają na dobrą prognozę zdrowia młodych, a w związku z tym również długości ich życia. Ponadto mamy jeszcze dwie kwestię - czyli zwierzęta hodowane na karmówkę oraz szczury laboratoryjne. 

Szczury pochodzące z dobrych źródeł, mimo że są zdrowe, to nie są selekcjonowane genetycznie pod wpływem długowieczności. Podobnie ze szczurami które biorą udział w eksperymentach behawioralnych. Są to tzw odmiany vistar, których zadaniem jest wyłącznie przydatność do eksperymentów. Są one jednymi z krócej żyjących szczurów. Ich przydatność kończy się po zakończeniu doświadczeń. Taki szczur nie może już wziąć udziału w innych badaniach, nie było zatem potrzeby selekcjonować ich w kierunku wydłużenia życia. 

Ja mogę dodać anegdotycznie. że mając szczury zarówno odebrane z pseudohodowli, sklepu zoologicznego, karmówki i laboratorium oraz rodowodowe szczury hodowlane, że to te ostatnie cieszyły się najlepszym zdrowiem i żyły najdłużej spośród moich pupili. 

Czynniki środowiskowe 

Jeśli chcemy skupić się na wydłużeniu życia szczurów, które są już w domu i nie mamy wpływu na ich materiał genetyczny, to ten i następny punkt, będą dla nas najważniejsze. 

Do znudzenia powtarza się, jak ważne jest zdrowe odżywianie, nawodnienie i ruch fizyczny. Te kwestie odnoszą się nie tylko do ludzi, ale również do zwierząt. Omówmy sobie je po kolei: 

• Żywienie - dieta, jak najbardziej przypominająca naturalną, będzie kluczowa w utrzymaniu zdrowego, dobrze funkcjonującego organizmu. Szczury żywią się głównie nasionami, ale w diecie wymagają również podaży białka oraz dodatku ziół. Należy unikać karm, w których przewagę stanowią tuczące ziarna jak słonecznik i dynia, a owady składają się z mączników. Zanim kupimy karmę, przeczytajmy dokładnie jej skład i wybierzmy taką, która ma bogaty wachlarz ziaren i ziół. Taka dieta wspomoże, nie tylko wszystkie funkcje organizmu, ale zadba również o ścieranie się, stale rosnących siekaczy. 
• Nawodnienie - kluczowe dla funkcjonowanie organizmu. Pamiętajmy, żeby zapewnić zwierzęciu dostęp do świeżej wody i czystego poidła. Zwłaszcza latem. Nie należy podawać zwierzęciu wody mineralnej! 
• Ruch - zwierzęta potrzebują dostępu do wybiegu minimum dwie godziny dziennie. Dzięki temu, mają nie tylko lepsze samopoczucie, ale również wzmocniony cały organizm. 
• Czystość środowiska - szczury są podatne na choroby układu oddechowego. Niektóre z czynników, jak Mycoplasma, mogą stać się bardziej patogenne pod wpływem amoniaku zawartego w środowisku. Pochodzi on ze szczurzego moczu i może drażnić drogi oddechowe. Należy zatem często czyścić klatkę i prać wszystkie podkłady, hamaki oraz kocyki. 
• Patogeny - oczywiście, tak jak wszystkie zwierzęta, szczury mogą zachorować. Do patogenów zaliczamy wirusy, bakterie, pierwotniaki i grzyby. Aby uniknąć nieprzyjemnych, długoterminowych konsekwencji zdrowotnych lub śmierci pupila, należy zapoznać się z najczęstszymi objawami chorób u szczurów i reagować już, w momencie, w którym je zauważymy. Im szybciej pupil otrzyma pomoc, tym mniejsze zniszczenia w organizmie, co oczywiście przekłada się na żywotność pupila. 
• Wybór lekarza weterynarii - szczury, to zwierzęta mocno różniące się od psów czy kotów. Wybierzmy zatem lekarza, który leczy gryzonie. Odpowiednio dobrane leki, poprawnie obliczone dawki oraz znajomość najczęściej występujących u szczurów chorób, pomogą przywrócić pupila do zdrowia w bardzo krótkim czasie. 

Czynniki społeczne 

Szczury należą do zwierząt stadnych, w związku z tym należy utrzymywać je w stadzie, a absolutne minimum stanowi para. Ponieważ w stadzie szczurów jest ściśle ustalona hierarchia, czasami zdarzają się konflikty lub próba dominacji, która może zakończyć się urazami. Będą to różnego rodzaju ugryzienia i zadrapania, których nie można ignorować. Szczury mają pod pazurami i w jamie ustnej bardzo bogaty ekosystem, który jeśli dostanie się pod skórę, może prowadzić do tworzenia się ropni, które są bolesne i niewygodne. Jeśli bakterie przedostają się do krwiobiegu, mogą rozsiewać się po całym organizmie zwierzęcia i spowodować ciężką chorobę, a nawet śmierć. Ponadto, ogromnym czynnikiem wpływającym na zdrowie i funkcjonowanie układu odpornościowego jest… radość. Jeśli zwierzę ma depresję, wywołaną samotnością, lub brakiem wybiegu, czy stymulacji intelektualnej, spada jego odporność. Badania wykazują, że endorfiny (hormony radości), stymulują pracę układu odpornościowego, czyli całe zdrowie naszego pupila. 

Podsumowując, długość życia pupila zależy od wielu czynników. Należy skupić się na tych, na które mamy wpływ. Jeśli jesteśmy na etapie wyboru pupila, należy rozważyć kupno w hodowli rodowodowej. Jeśli chcielibyśmy wydłużyć życie pupilowi, który już przebywa z nami w domu, a jest nieznanego pochodzenia, to powinniśmy skupić się na pogłębianiu swojej wiedzy odnośnie opieki nad szczurami. Pomocne będą w tym celu fora internetowe, grupy edukacyjne, blogi, takie jak ten oraz oczywiście nasz zaufany lekarz weterynarii. Wszystkim właścicielom ogonków, życzę wytrwałości i powodzenia.