Fretki są jednymi z pupili, które w ostatnim czasie zyskują coraz większą popularność. W związku z tym, wzrasta również świadomość, związana z chorobami tych zwierząt. Oznacza to, że łatwiej jest zdiagnozować choroby, w tym choroby nowotworowe (jak właśnie insulinoma), we wcześniejszych stadiach, niż w kiedykolwiek przedtem. Czasami, udaje się to już w przypadku badań przesiewowych. W tym artykule dowiemy się czym dokładnie jest insulinoma, w jaki sposób się ona objawia i co może zrobić właściciel, w przypadku, gdy jego pupil otrzyma taką diagnozę. 

Czym jest insulinoma? 

Jest to nowotwór trzustki, jednego z organów wewnętrznych. Trzustka odpowiada za metabolizm glukozy, poprzez produkcję dwóch bardzo ważnych hormonów: insuliny i glukagonu. W tym przypadku, interesuje nas najbardziej pierwszy z nich. Inna nazwa nowotworu, to wyspiak trzustki, ponieważ pojawia się on właśnie na tych komórkach, 

które produkują insulinę. Są one umiejscowione na wyspach Lagerhansa i nazywane komórkami beta lub komórkami B. Insulina jest hormonem, obniżającym poziom glukozy we krwi. Sam nowotwór ma zdolności do zaburzania prawidłowego przebiegu procesów regulujących poziom cukru - produkuje on insulinę w nadmiarze, co oznacza, że poziom glukozy spada znacząco, prowadząc do stanu nazywanego hipoglikemią, czyli krytycznie niskiego. 

Nowotwór ten zazwyczaj jest łagodny, co oznacza, że nie zajmuje okolicznych tkanek i bardzo rzadko daje przerzuty. Oczywiście, każdy przypadek jest indywidualny i należy konsultować z lekarzem weterynarii wszystkie niepokojące objawy. 

Jak w przypadku większości chorób nowotworowych, ciężko jednoznacznie określić, co powoduje jego występowanie. Dużą predyspozycję daje na pewno mała pula genetyczna, czyli chów wsobny fretek. Niektórzy uważają, że nieprawidłowa dieta, bogata w węglowodany, również wzmaga ryzyko wystąpienia insulinomy u fretek. 

Objawy insulinomy u fretek

Jednym z najczęściej zadawanych pytań jest “czy opiekun może zaobserwować niepokojące objawy insulinomy u fretki”. Odpowiedź jest jak najbardziej twierdząca, choć nasilenie tych objawów będzie się różnić w zależności od stopnia zaawansowania nowotworu i ilości wydzielanej przez niego insuliny. Objawy insulinomy u fretek, związane są głównie, ze wspomnianą już hipoglikemią. Przydaje się tutaj dobra znajomość charakteru naszej fretki, ponieważ część z wymienionych objawów może być ciężka do zauważenia. Należą tutaj: 

• Osłabienie/otępienie - zwierzę jest ospałe, reagujące powoli na przywołanie lub smakołyki. Może dużo spać i wydawać się leniwe.
• Utrudnienia chodu - zwierzę traci koordynację, rozjeżdża się na podłodze oraz wydaje się nieskoordynowane. Objawy dotyczą zwłaszcza kończyn tylnych. 
• Drżenia mięśni - delikatne, powtarzalne skurcze mięśni. Najłatwiej je zaobserwować kiedy zwierzę śpi, ponieważ w ruchu, bardzo łatwo jest przeoczyć taki widok. 
• Utrata masy ciała oraz apetytu 
• Objawy poirytowania - pocieranie pyszczka, agresja w stosunku do innych członków stada oraz właściciela, potrząsanie głową 
• Ślinotok 
• Utrata świadomości - w bardzo krytycznych przypadkach 

Objawy te można sobie łatwo wyobrazić, ponieważ odczuwamy je na własnej skórze, za każdym razem gdy doskwiera nam głód. Niektórzy robią się poirytowani i niecierpliwi, inni czują osłabienie i trzęsą im się dłonie. W naszym przypadku jednak, dostarczenie sobie posiłku, powoduje ustąpienie objawów. U fretki z insulinomą, poziomy glukozy są stale obniżane przez własny organizm zwierzęcia, co oznacza, że objawy będa się utrzymywać, znikać tylko w niewielkim stopniu lub na krótki czas. Należy również pamiętać, że organizm zwierzęcia jest do pewnego stopnia elastyczny i może zaadaptować się do warunków obniżonego cukru we krwi, co utrudnia diagnozę i zaobserwowanie objawów cierpienia u naszej fretki. 

Diagnostyka insulinomy u fretek

Najważniejszym badaniem w tym wypadku jest regularne mierzenie poziomu glukozy we krwi zwierzęcia. Dlatego tak ważne jest tutaj stawianie się regularnie na profilaktyczne badania krwi. Dzięki nim udaje się wcześnie wychwycić wszystkie zmiany, a szybkie wdrożenie leczenia, daje większe szanse na poprawienie komfortu życia zwierzęcia lub nawet na usunięcie problemu. Samo badanie glukozy jest jednak mało specyficzne, ponieważ w przebiegu insulinomy u fretek występują okresy, w których pupil nie wykazuje objawów hipoglikemii. Dlatego najlepszym sposobem jest równoczesne badanie poziomu insuliny i glukozy we krwi. Pozwoli to określić ich wzajemny stosunek i stanowczo stwierdzić, czy dochodzi do zaburzenia produkcji insuliny. Niektórzy weterynarze badają również poziom fruktozaminy we krwi, która uważana jest za bardziej specyficzny parametr niż poziom glukozy. Ponadto, w przesiewowych badaniach krwi, uwzględniona jest biochemia, czyli badanie obrazujące, jak działają pozostałe narządy wewnętrzne. Insulinomie może towarzyszyć, nie tylko zmiana poziomu glukozy we krwi, ale również zaburzenie wskaźników wątrobowych takich jak ALT i AST.  

Kolejną grupę badań stanowią badania obrazowe, do których zaliczymy USG oraz RTG. Nie są one aż tak efektywne, ponieważ wymagają precyzji i wystąpienia konkretnych objawów przebiegu choroby nowotworowej. Na przykład RTG może nam pomóc w diagnozie, tylko jeśli zwierzę ma tzw splenomegalię, czyli powiększenie śledziony. Biorąc jednak pod uwagę, że fretki są dość żywymi

zwierzętami, to prawidłowe ułożenie ich do badania i utrzymanie ich w bezruchu bez sedacji, jest niemal niemożliwe. W badaniu USG, które również wymaga bezruchu, ciężko jest zobrazować trzustkę, a wychwycić zmiany w jej strukturze jest jeszcze trudniej. 

Najlepszą metodą zatem pozostaje pomiar stężenia glukozy i stężenia insuliny we krwi pupila. 

Leczenie insulinomy u fretek 

Leczenie nowotworów u ludzi stwarza wiele problemu, jak zatem wyglądają nasze opcje, gdy mowa o zwierzęciu, a zwłaszcza takim, które nie jest częstym gościem w gabinecie weterynaryjnym? 

Nie załamujmy się, ponieważ nie jestesmy bezsilni! 

W przeciwieństwie do insulinomy u psów i kotów, u fretek jest to nowotwór łagodny, które daje liczne możliwości leczenia. Mamy do wyboru opcje chirurgiczne oraz farmakologiczne - obie z nich, znacząco wydłużają życie fretki oraz komfort jej życia. 

Oczywiście, najskuteczniejsza jest zawsze opcja chirurgiczna. Usunięcie nowotworu spowoduje przywrócenie normalnej produkcji insuliny w organizmie zwierzęcia. Są jednak przypadki nawrotu zmian nowotworowych, a ponadto nie każdy przypadek kwalifikuje się do operacji. Po wycięciu wyspiaka trzustki, może wystąpić przejściowa cukrzyca, czyli stan przeciwny do hipoglikemii. Może to wymagać interwencji farmakologicznej, ale po upływie jakiegoś czasu, organizm zwierzęcia uspokaja się i dostosowuje do nowej sytuacji metabolicznej. W przypadku gdy nie ma możliwości wycięcia guza, weterynarz pomoże nam dobrać leczenie farmakologiczne. W głównej mierze polega ono na obniżeniu produkcji insuliny oraz utrzymaniu poziomu glukozy we krwi na mniej więcej stałym poziomie. W leczeniu stosuje się najczęściej diazoksyd (zmniejsza poziom insuliny we krwi) oraz glikokortykosteroidy (zwiększają poziom glukozy). Może być konieczne dostosowanie dawek do indywidualnej sytuacji pacjenta, dlatego po uzyskaniu diagnozy, kluczowa jest ścisła współpraca z weterynarzem i stosowanie się do jego zaleceń oraz stawianie się na wszystkie wizyty kontrolne. 

To już wszystko w dzisiejszym artykule. Wyspiak trzustki jest najczęściej diagnozowanym nowotworem u fretek, jednak na szczęście nie jest on złośliwy tak, jak ma to miejsce w przypadku innych zwierząt. Objawy choroby związane są z obniżonym poziomem glukozy we krwi, a badania profilaktyczne, mogą pomóc obniżyć ryzyko późnego wykrycia choroby. W weterynarii opracowano już skuteczne metody leczenia insulinomy u fretek, wobec czego, jeśli stosujemy się do zaleceń weterynarzy, możemy znacząco wydłużyć życie pupila i poprawić komfort jego życia!